Ga direct naar de inhoud
Ga direct naar de footer
2 Begripsbepalingen en wetgeving
2.1 Begripsbepalingen
In dit hoofdstuk vindt u een lijst van veelgebruikte begrippen uit het voorschrift waarbij is aangegeven wat precies onder deze begrippen wordt verstaan. Ook is een overzicht van de relevante wetgeving over afvalstoffen opgenomen.
| Begrip | Omschrijving |
|---|---|
| Adw | Algemene douanewet |
| AEEA | Afgedankte elektrische en elektronische apparaten |
| Afvalstoffen | Elke stof of elk waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen. |
| Besluit BOA | Besluit buitengewoon opsporingsambtenaar Belastingdienst/Douane 2022 |
| BIA | Besluit inzamelen afvalstoffen |
| Bijlage VII-informatie | In artikel 18 van de EVOA voorgeschreven en door de opdrachtgever ondertekende verklaring, waarvan het model is opgenomen in bijlage VII van de EVOA |
| DONO | DONO is de applicatie waarin Douane medewerkers een registratie en afhandeling maken van een onregelmatigheid, zowel voor het Fiscaal deel als mede het VGEM (Veiligheid, Gezondheid, Economie en Milieu) deel. |
| Doorvoer | Doorvoer in de zin van de EVOA is: een overbrenging van afvalstoffen doorheen een of meerdere andere landen dan het land van verzending of van bestemming. |
| Douanekantoor van binnenkomst | Douanekantoor waar de afvalstoffen die het douanegebied van de Unie zijn binnengekomen, naartoe worden gebracht overeenkomstig artikel 1 lid 15 Gvo.DWU |
| Douanekantoor van uitvoer | Douanekantoor gedefinieerd in artikel 1 lid 13 Gvo.DWU. |
| Douanekantoor van uitgang | Douanekantoor gedefinieerd in artikel 1 lid 16 Gv0.DWU.. |
| DWU | Douanewetboek van de Unie, Verordening (EU) Nr. 952/2013 van het Europees Parlement en van De Raad tot vaststelling van het douanewetboek van 9 oktober 2013 |
| EAA | Elektrische en elektronische apparaten. |
| Eural | De Europese afvalstoffenlijst (Eural) is het besluit 2000/532/EG van de Europese Commissie waarin zij afvalstoffen benoemt en bepaalt wanneer een afvalstof gevaarlijk is. |
| EVA-landen | IJsland, Lichtenstein, Noorwegen en Zwitserland |
| EVOA | Verordening 1013/2006 betreffende de overbrenging van afvalstoffen |
| Gvo.DWU | Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 2015/2446 tot aanvulling van de DWU met nadere regels van enkele bepalingen van het DWU |
| Illegale overbrenging | Illegale overbrenging is elke overbrenging van afvalstoffen in strijd met de bepalingen van de EVOA, zoals genoemd in artikel 2, lid 35. |
| ILT | Inspectie leefomgeving en transport van het Ministerie van I & W |
| KCC | klant contact center van de ILT (voorheen MIC) |
| Ministerie I & W | Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat |
| Kennisgever | Elke natuurlijke of rechtspersoon die tot kennisgeving is verplicht. |
| Kennisgevingsdocument | Het formulier waarmee kennisgeving moet worden gedaan aan de bevoegde autoriteiten. |
| Landenlijst | Een overzicht van niet-OESO-landen die voor bepaalde groenelijstafvalstoffen een procedure verplicht stellen of aangeven geen afvalstoffen wensen te ontvangen. Een overzicht is gepubliceerd in de bijlage van de Verordening 1418/2007. |
| Land van bestemming | Het land waar de overbrenging van afvalstoffen naartoe gaat of gepland is naartoe te gaan met het oog op verwijdering, nuttige toepassing of verlading vóór nuttige toepassing of verwijdering in een gebied dat niet onder de nationale rechtsmacht van enig land valt. |
| Land van doorvoer | Het land waar een overbrenging van afvalstoffen doorheen gaat of gepland is doorheen te gaan, uitgezonderd het land van verzending of het land van bestemming. |
| Land van verzending | Het land waarin de overbrenging van afvalstoffen aanvangt of gepland is aan te vangen. |
| Niet-OESO-landen | Landen die niet zijn aangesloten bij het OESO-besluit. |
| Nuttige toepassing | Een nuttige toepassing is het geschikt maken van afvalstoffen voor hergebruik als grondstof of hulpstof. |
| OESO-besluit | Het besluit van de OESO-Raad van 30 maart 1992 betreffende het toezicht op de grensoverschrijdende overbrenging van afvalstoffen bestemt voor handelingen ter nuttige toepassing. |
| Ontvanger | De persoon of de onderneming naar wie respectievelijk waarnaar afvalstoffen worden overgebracht voor nuttige toepassing of verwijdering. |
| Regeling AEEA | Regeling afgedankte elektrische en elektronische apparatuur. |
| Richtlijn AEEA | Richtlijn 2012/19/EU van 4 juli 2012 betreffende afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA) |
| RIA | Regeling inzamelaars, vervoerders, handelaars en bemiddelaars van afvalstoffen |
| Richtlijn | Kader richtlijn afvalstoffen 2008/98/EG van 19 november 2008 |
| UVo/DWU | Uitvoeringsverordening (EU) nr. 2015/2447 houdende nadere uitvoeringsvoorschriften voor enkele bepalingen van het DWU Verordening 2447/2015 houdende vaststelling van enkele bepalingen ter uitvoering van het DWU |
| Verdrag van Bazel | Het Verdrag van Bazel van 22 maart 1989 inzake de beheersing van de grensoverschrijdende overbrenging van gevaarlijke afvalstoffen en de verwijdering ervan. |
| Vervoersdocument | Document dat tijdens het vervoer van bepaalde afvalstoffen bij het transport aanwezig moet zijn. |
| Verwijdering | Een verwijdering is het vernietigen, op of in de bodem brengen, of anderszins definitief doen verwijderen van afvalstoffen. |
| VIHB-lijst | De voor de BIA/RIA door de Stichting Nationale en Internationale Wegvervoer Organisatie opgestelde lijst van vervoerders, inzamelaars, handelaren en bemiddelaars van afvalstoffen. |
| Wed | Wet op de economische delicten |
| Wm | Wet milieubeheer |
| WvSr | Wetboek van Strafrecht |
| WvSv | Wetboek van Strafvordering |
2.2 Wetgeving
Het relevante wettelijke kader voor het toezicht op de overbrenging afvalstoffen is geregeld op drie niveaus:
2.2.1 De mondiale verdragen
Aan de huidige mondiale regelgeving liggen twee belangrijke internationale verdragen ten grondslag:
- het Verdrag van Bazel van 22 maart 1982
- het OESO-besluit van 30 maart 1992
Het verdrag van Bazel
In het verdrag van Bazel zijn afspraken gemaakt over internationale afvaltransporten. Deze afspraken houden onder meer het volgende in:
- Gevaarlijk afval mag alleen worden uitgevoerd als het land van bestemming toestemming geeft voor invoer. Uitvoer naar landen die dit verdrag niet hebben ondertekend, is niet toegestaan.
- Als een overbrenging heeft plaatsgevonden en later blijkt dat het afval in het land van bestemming niet milieuverantwoord kan worden verwerkt, moet het land van verzending het afval terugnemen (‘return-to-sender’-beginsel).
- Het verdrag roept op tot internationale samenwerking op het gebied van afvalverwijdering en afvalverwerking en tot het zo min mogelijk produceren van gevaarlijk afval. Uitgangspunt is dat afval zo dicht mogelijk bij de ontstaansbron wordt verwerkt (nabijheidsbeginsel).
Het OESO-besluit
De lidstaten van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) hebben een sterke markteconomie, een hoge graad van industrialisatie en een hoog welvaartspeil. Dit leidt veelal tot een afvalprobleem. Het OESO-besluit regelt het transport van voor recycling geschikte afvalstoffen die de grenzen van de aangesloten landen passeren.
2 lijsten met afvalstoffen
Het OESO-besluit maakt een onderscheid tussen de diverse soorten afvalstoffen. Op basis van dit besluit zijn twee lijsten met afvalstoffen vastgesteld: de groene lijst en de oranje lijst. In de EVOA zijn deze lijsten niet integraal overgenomen.
In de EVOA zijn de bijlagen met lijsten van afvalstoffen voor het belangrijkste deel gebaseerd op de afvalstoflijsten uit het verdrag van Bazel. Deze lijsten zijn op enkele punten aangevuld en aangepast op grond van de OESO lijsten.
Landen die geen deel uitmaken van het OESO-besluit worden in dit voorschrift ‘niet-OESO-landen’ genoemd.
Een overzicht van de landen die lid zijn van de OESO of Bazelovereenkomst vindt u in bijlage 1.
2.2.2 De wetgeving van de Unie
De belangrijkste Unie wetgeving voor de Douane is:
- Verordening (EG) Nr. 1013/2006 betreffende toezicht en controle op de overbrenging van afvalstoffen binnen, naar en uit de Europese Unie (EVOA).
- Richtlijn 2008/98/EG betreffende afvalstoffen.
- Verordening (EG) nr. 1418/2007 van de Commissie (29 november 2007) betreffende de uitvoer van groenelijst afvalstoffen naar niet-OESO-landen.
- Verordening (EU) nr. 333/ 2011 tot vaststelling van criteria die bepalen wanneer bepaalde soorten metaalschroot niet langer als afval worden aangemerkt.
- Verordening (EU) Nr. 715/2013 tot vaststelling van criteria die bepalen wanneer koperschroot niet langer als afval wordt aangemerkt.
- Verordening (EU) Nr. 1179/2012 tot vaststelling van criteria die bepalen wanneer kringloopglas niet langer als afval wordt aangemerkt.
In die gevallen waarin de zendingen voldoen aan de End of Waste Criteria betreffen het geen afvalstoffen meer en is de EVOA niet meer van toepassing.
Verordening (EG) nr. 1013/2006 (EVOA)
In hoofdstuk 5, 6 en 7 wordt de EVOA behandeld in samenhang met de taak van de Douane.
Richtlijn 2008/98/EG
De Richtlijn heeft tot doel een samenhangend stelsel van maatregelen in de Gemeenschap tot stand te brengen en de nationale wetgeving van de lidstaten te harmoniseren.
De Richtlijn geeft onder meer definities van:
De Richtlijn wordt in samenhang met de relevante aspecten van de EVOA behandeld.
Verordening (EG) 1418/2007
De niet-OESO-landen hebben op verzoek van de Europese Commissie aangeven of zij groenelijstafvalstoffen willen ontvangen, en zo ja, onder welke voorwaarden (EVOA, artikel 37). De Europese Commissie heeft de reacties van de niet-OESO-landen gepubliceerd in de Verordening 1418/2007. In de bijlage van deze verordening is per afvalstof en per niet-OESO-land van bestemming aan gegeven welke procedure van toepassing is.
Richtlijn AEEA: Richtlijn 2012/19/EU van 4 juli 2012 betreffende afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA)
2.2.3 De nationale wetgeving
De belangrijkste nationale wetgeving voor de taak van de Douane voor het toezicht op afvalstoffen is:
- Wet Milieubeheer ( Wm)
- Regeling Afgedankte elektrische en elektronische apparaten
- Besluit inzameling afvalstoffen Inzamelaars, vervoerders en Regeling inzamelaars, vervoerders, handelaren en bemiddelaars van afvalstoffen ( BIA/RIA)
- Regeling EG-verordening overbrenging van afvalstoffen (Stcrt. 2007, 130)