1 Inleiding

1.1 Doel van het voorschrift

Dit voorschrift dient als instructie bij het uitvoeren van de werkzaamheden door de Douane in het kader van de handhaving op de verboden en beperkingen bij de in- en uitvoer van gefluoreerde broeikasgassen.

Gefluoreerde broeikasgassen, (F gassen), zijn door de mens vervaardigde organische stoffen die fluor bevatten. De Europese Unie heeft strenge regels ingesteld om het gebruik en de uitstoot van deze gassen te verminderen.

1.2 Doel wetgeving

Gefluoreerde broeikasgassen leveren een sterke bijdrage aan het broeikaseffect, meer dan bij CO2 het geval is. Daarom zijn wereldwijd afspraken gemaakt om de productie en het gebruik van deze stoffen te reguleren en is de regelgeving een gevolg van het akkoord van Parijs (ook Parijs-akkoord of klimaatakkoord). In Parijs-akkoord werd door de verdragsluitende partijen als streven een bovengrens van 2 graden opwarming ten opzichte van het pre-industriële tijdperk vastgelegd.

De voorloper van het Akkoord van Parijs is het Kyotoprotocol uit 1997, dat op zijn beurt weer onder het klimaatverdrag van de VN (UNFCCC) viel. Beide zijn internationale overeenkomsten die tot doel hebben de uitstoot van broeikasgassen te beperken om zo klimaatverandering tegen te gaan.

De Europese Unie en haar lidstaten zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de uitvoering van het Parijs-akkoord. De EU streeft ernaar om in 2030 de uitstoot van broeikasgassen met ten minste 55% te verminderen ten opzichte van 1990. Verordening 2024/573 (hierna: Verordening) betreffende gefluoreerde broeikasgassen is een onderdeel van de maatregelen om dit te bereiken.

De Verordening richt zich op het beperken van productie en gebruik van gefluoreerde broeikasgassen in de Unie. Sommige van deze stoffen mogen nog wel in bepaalde producten of processen gebruikt worden. Voor het in- en uitvoeren van de stoffen, producten of apparaten die gefluoreerde broeikasgassen bevatten is een vergunningstelsel van kracht. Daarnaast voor de specifieke fluorkoolwaterstoffen (HFK’s) is daarnaast ook een quotum stelsel ingesteld. De jaarlijkse hoeveelheid toegelaten HFK’s (uitgedrukt in equivalent tonnen CO2) wordt elk jaar meer beperkt.

1.3 Convenant

Het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG) is beleidsverantwoordelijk voor de wetgeving over gefluoreerde broeikasgassen en de handhaving van deze wetgeving. Voor de samenwerking tussen het ministerie van KGG en het ministerie van Financiën bij het toezicht op deze wetgeving is een convenant gesloten. Dit convenant is uitgewerkt in bijlagen waaronder bijlage 1 over gefluoreerde broeikasgassen. In dit voorschrift is deze bijlage nader uitgewerkt tot instructies.

De handhaving van de wetgeving is belegd bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).

De Douane heeft een taak bij het in het vrije verkeer brengen, opslag, vervoer en (weder)uitvoer van gefluoreerde broeikasgassen.